UPSC MPSCची एक प्रेरणादायी कथा – स्पर्धा परीक्षा आणि पैंडेमिक

२०२० साल, जगभरात एक असामान्य घटना घडली, ज्याने संपूर्ण मानवजातीला हादरवून सोडले—कोविड पॅंडेमिक. या महाभयंकर आजाराने केवळ शरीरावरच नाही, तर मानसिकतेवरही खोलवर परिणाम केला. अनिश्चिततेचा काळ सुरू झाला, आणि या काळात अनेकांच्या आयुष्यात मोठे बदल घडले. काहींची अर्थव्यवस्था ढासळली, तर काहींनी या संकटातही संधी शोधून प्रगती केली. परंतु या संकटात काही लोकांनी सावरून नवीन आयुष्याला सुरुवात केली, तर काहींनी नकारात्मकतेच्या गर्तेत अडकून आपल्या स्वप्नांचा त्याग केला.

सतीश नावाचा तरुण, याच संकटात अडकलेल्या लोकांपैकी एक होता. सतीश पुण्यात स्पर्धा परीक्षेची तयारी करत होता. त्याचे ध्येय एकच होते—MPSC किंवा UPSC परीक्षेत उत्तीर्ण होऊन मोठ्या पदावर जाणे. त्याच्या मेहनतीवर आणि कष्टांवर त्याला पूर्ण विश्वास होता. तो सकाळपासून रात्रीपर्यंत अभ्यासात गुंतलेला असे. परंतु जेव्हा कोविड पॅंडेमिक सुरू झाले, तेव्हा सतीशसारख्या अनेक तरुणांच्या जीवनात अनिश्चिततेचे वारे वाहू लागले.

मार्च २०२० मध्ये, जेव्हा अचानक लॉकडाउनची घोषणा झाली, तेव्हा सतीशला वाटले की हे संकट तात्पुरतेच असेल. तो पुण्यातच थांबला आणि गावी परत जाण्याचा विचारही केला नाही. त्याला वाटले की काही दिवसांतच सर्व काही सामान्य होईल, आणि त्याची तयारी सुरूच राहील. परंतु लॉकडाउनचा कालावधी वाढत गेला, आणि सतीश पुण्यात अडकला. तीन महिने त्याने एका छोट्याशा खोलीत एकटाच दिवस घालवले. त्याच्या रोजच्या खर्चात भर पडत होती, आणि मानसिकतेवरही ताण येत होता.

तसे पाहता, सतीशसाठी हा काळ अत्यंत कठीण होता. एकटेपणाने त्याच्या मनात नकारात्मक विचारांचा प्रवेश केला. तो आपल्या परीक्षेची तयारी पूर्णतः बंद करून बसला. सुरुवातीला त्याला वाटले की हा कालावधी थोडाच आहे; पण जसजसा काळ वाढत गेला, तसतसे त्याची प्रेरणा कमी होत गेली. त्याच्या मित्रमंडळींनी त्याला गावी परत येण्याचा सल्ला दिला, पण तो त्याच्या निर्णयावर ठाम होता—”माझ्या तयारीसाठी पुणेच योग्य ठिकाण आहे,” असे तो मनाशी ठरवत राहिला.

या काळात सतीशच्या परीक्षेच्या तयारीत प्रचंड गॅप निर्माण झाला. त्याच्या दिनचर्येतून अभ्यासच निघून गेला. त्याने एकदा मनाशी ठरवले होते की परिस्थिती सुधरताच तो पुन्हा जोरात तयारीला लागेल. पण त्याच्या निर्णयाचा फटका त्याला बसू लागला. एकदा अभ्यास सोडला की पुन्हा त्याच लयीत येणे खूप कठीण होते.

याच्या उलट, काही विद्यार्थी मात्र या काळातही अभ्यास करत राहिले. त्यांनी आलेल्या परिस्थितीला स्वीकारले, आणि आपल्या ध्येयाकडे नजरेने पाहत राहिले. लॉकडाउन संपल्यानंतरही त्यांनी आपली तयारी सुरू ठेवली आणि यशाकडे वाटचाल करत राहिले.

अखेर, २०२२ मध्ये परिस्थिती हळूहळू सामान्य होऊ लागली. MPSC आणि UPSC च्या परीक्षांचे वेळापत्रक जाहीर झाले. सतीशला पुन्हा एकदा जाग आली, परंतु त्यावेळी खूप उशीर झाला होता. इतर विद्यार्थी या काळात आपली तयारी पूर्ण करून परीक्षेत बसले. काहींच्या नावे मोठे अधिकारी पद लागले, तर काहींनी आपल्या स्वप्नांना आकार दिला. पण सतीश मात्र मागे राहिला होता. त्याने केलेल्या चुकीच्या निर्णयांचा परिणाम त्याच्या यशावर झाला.

सतीशने जेव्हा स्वत:ची तुलना इतर यशस्वी विद्यार्थ्यांशी केली, तेव्हा त्याला आपली चूक लक्षात आली. त्याने आपल्या परीक्षेची तयारी थांबवून ठेवली होती, तर इतरांनी संयमाने आपले ध्येय गाठले होते. सतीशला पश्चात्ताप झाला, परंतु आता त्याच्या हाती फारसा वेळ उरला नव्हता. त्याचे स्वप्न तर तुटलेच होते, परंतु त्याची मनःस्थितीही ढासळली होती.

शेवटी सतीशने स्वत:ला एक धडा शिकवला—”जीवनात कोणतीही अडचण आली तरी ती सकारात्मकतेने स्वीकारावी. संकटाच्या काळात आपली तयारी कधीही थांबवू नये, कारण हीच तयारी तुम्हाला यशाच्या मार्गावर घेऊन जाते.” सतीशने आपली चूक सुधारायची ठरवली. जरी त्याने त्या वेळेस यश गमावले होते, तरी तो पुन्हा एकदा ध्येय साध्य करण्यासाठी उभा राहिला.

कधीही परिस्थितीच्या आघाताने खचू नये, तर त्यातून शिकून पुढे जायला हवे. संकटे येतात, ती आपली कसोटी घेण्यासाठीच. परंतु या कसोटीत उत्तीर्ण होण्याची ताकद आपल्या मनातच असते. सतीशच्या कथेतून आपण एकच शिकतो—अडचणींना समोरासमोर जाऊन लढा, त्यातून शिकून पुढील यशासाठी तयारी करा, कारण जीवनात प्रत्येक संधी महत्त्वाची असते, आणि तिचा सदुपयोग करणे आपल्याच हाती असते.

शेवटी, सतीशच्या आयुष्यात हा पॅंडेमिक एक नवीन सुरुवात घेऊन आला. त्याने पुन्हा एकदा आपल्या स्वप्नांना जिद्दीने आकार दिला, आणि त्याचा संघर्ष त्याला यशाच्या शिखरावर घेऊन गेला. ही कथा म्हणजे सतीशच्या जिद्दीची आणि परिस्थितीला सकारात्मकतेने सामोरे जाण्याची शिकवण आहे. कोणत्याही संकटात आपली मनःस्थिती सकारात्मक ठेवा, कारण यश मिळवण्यासाठी हीच गोष्ट सर्वात महत्त्वाची असते.